एका एकरात किती रोपे? ‘या’ सोप्या सूत्राने लगेच करा हिशोब
खरीप हंगाम अगदी तोंडावर आला आहे. राज्यभरातील शेतकरी बांधव पेरणीसाठी आणि योग्य नियोजनासाठी सज्ज होत आहेत. कृषी विभाग आणि कृषी विज्ञान केंद्रे यांच्या मार्गदर्शनाखाली उत्पादन वाढवण्यासाठी विविध तंत्रांची माहिती शेतकऱ्यांना दिली जात आहे.
शेती करताना मशागत, योग्य बियाण्यांची निवड, अंतरानुसार लागवड, खत व्यवस्थापन, आंतरमशागत आणि काढणी अशा सगळ्या टप्प्यांचे नियोजन अत्यंत महत्त्वाचे असते. यापैकी एक महत्त्वाचा भाग म्हणजे एका एकरात किती रोपे लावता येतील याचा हिशोब.
🌱 पिकांच्या लागवडीसाठी योग्य अंतर मोजणे का गरजेचे?
प्रत्येक पिकासाठी लागवडीचे अंतर वेगळे असते. हे अंतर ठरल्यावरच आपण एका एकरात किती रोपे लावू शकतो हे समजू शकते.
काही उदाहरणे:
• टोमॅटो: २ x १ फूट
• ऊस: ५ x २.५ फूट
• कांदा: ६ x ४ इंच (०.५ x ०.३३ फूट)
📐 एकर म्हणजे किती?
१ एकर = ४३,५६० चौ. फूट
आपण हे क्षेत्र लक्षात घेऊन, एका रोपासाठी लागणारे क्षेत्र भागून एकरी रोपांची संख्या काढू शकतो.
🧮 एकरी रोपांची संख्या काढण्याचे सोपे सूत्र:
👉
एकरी रोपांची संख्या = ४३,५६० ÷ (ओळीतील अंतर x रोपातील अंतर)
(दोन्ही अंतर एकाच एककात असावेत – फूट किंवा इंच)
🔍 काही ठळक उदाहरणे:
१. टोमॅटो (२ x १ फूट):
४३,५६० ÷ (२ x १) = २१,७८० रोपे प्रति एकर
२. ऊस (५ x २.५ फूट):
४३,५६० ÷ (५ x २.५) = ३,४८४ रोपे प्रति एकर
३. कांदा (६ x ४ इंच → ०.५ x ०.३३ फूट):
४३,५६० ÷ (०.५ x ०.३३) = २८,७४९ रोपे प्रति एकर (अंदाजे)
🛤 मोकळ्या जागेचा विचार करणे आवश्यक!
शेतीत बांध, पायवाट, सिंचन यंत्रणा यांसाठी जागा लागते. यासाठी एकरी गणनेतून अंदाजे १०% जागा वजा केली जाते.
उदा. टोमॅटोचे २१,७८० रोपे – १०% = १९,६०२ रोपे प्रत्यक्ष लागवडीसाठी
💡 हे गणित फायदेशीर कसे ठरते?
• लागवडीतील अचूकता वाढते
• घनता नियंत्रणात राहते
• उत्पादन आणि खर्चाचे संतुलित नियोजन करता येते
• उत्पन्न व नफा वाढतो
पेरणीपूर्वी शेतातच हे हिशोब करून पिकाच्या प्रकारानुसार योग्य रोपे लावावीत, यामुळे तुमचे शेत व्यवस्थापन अधिक शास्त्रशुद्ध आणि फायदेशीर ठरेल.
हे पण वाचा : मे महिन्यात उर्वरित काळात पावसाचा अंदाज कसा असेल? जाणून घ्या सविस्तर माहिती