हुमणी किडीचे नियंत्रण करण्याची योग्य वेळ आली; करा हे सोपे उपाय

हुमणी किडीचे नियंत्रण करण्याची योग्य वेळ आली; करा हे सोपे उपाय

हुमणी किडीचे नियंत्रण करण्याची योग्य वेळ आली; करा हे सोपे उपाय

 

 

हवामानातील बदल, पाण्याची कमी उपलब्धता, जैविक निविष्ठांचा अपुरा वापर आणि रासायनिक कीटकनाशकांचा अतिवापर यामुळे सध्या ऊस पिकात हुमणी किडीचा प्रादुर्भाव झपाट्याने वाढत आहे. विशेषतः वळवाचा पाऊस पडल्यानंतर होणाऱ्या बदलामुळे होलोट्रॅकिया प्रजातीचे भुंगेरे मोठ्या संख्येने जमिनीतून बाहेर पडतात आणि बाभूळ व कडुनिंबासारख्या झाडांवर जमा होतात.

 

🐞 हुमणीच्या प्रौढ भुंगेऱ्यांचे व्यवस्थापन
१) मशागती पद्धती
• उन्हाळ्यात खोल नांगरणी करून सुप्तावस्थेतील भुंगेरे जमिनीवर आणावेत.

• उघड्यावर आलेले भुंगेरे रॉकेलमिश्रीत पाण्यात टाकून नष्ट करावेत.

• पूर्ण कुजलेले शेणखत वापरल्याने जमिनीतील सेंद्रिय घटक वाढतात व भुंग्यांची वाढ नियंत्रणात येते.

 

२) यांत्रिक पद्धती
• झाडाच्या फांद्या हलवून भुंगेरे खाली पाडून नष्ट करावेत.

• प्रकाश सापळ्यांचा वापर करून संध्याकाळी ७.३० ते ८.३० या वेळेत भुंगेरे आकर्षित करावेत.

• फवारणी केलेल्या बाभूळ, कडुनिंबाच्या फांद्या शेतात ठेवाव्यात, जेणेकरून भुंगेरे पाने खाऊन मरतील.

 

🐛 हुमणी अळीचे नियंत्रण
🔹 आंतरमशागत उपाय:
• पिकामध्ये शक्य असेल तितकी निंदणी व कोळपणी करावी.

• यामुळे अळ्या जमिनीच्या पृष्ठभागावर येतात आणि सूर्यप्रकाशामुळे मरतात.

• हाताने अळ्या वेचून नष्ट कराव्यात.

• खरिपातील पीक काढल्यानंतर शेतात खोल नांगरणी करावी.

 

🔹 अन्य उपाय:
• वाहते पाणी दिल्यास अळ्यांचे प्रमाण कमी होते.

• शेतातील तणांचा बंदोबस्त करणे आवश्यक आहे.

• मेटा-हायझियम एनिसोप्ली (१० किलो/हे.) जमिनीतून वापरल्याने उपयुक्त बुरशीद्वारे अळ्यांवर नियंत्रण मिळते.

• सुत्रकृमी (nematodes) चा वापर करून अळ्यांना रोगबाधित करता येते.

 

🤝 सामुदायिक नियंत्रणाचे महत्त्व
• भुंगेरे गोळा करून नष्ट करणे हा सर्वात प्रभावी व कमी खर्चाचा उपाय आहे.

• ३-४ वर्षे सलग गोळा करून नष्ट केल्यास हुमणीचे प्रमाण खूप कमी होते.

• सामुदायिकरित्या हे उपाय केल्यास अधिक चांगला परिणाम मिळतो.

 

❗ अतिप्रादुर्भावग्रस्त शेतासाठी सूचना
• अशा शेतात उसाचा खोडवा घेणे टाळावे.

• पीक निघाल्यानंतर रोटाव्हेटरने मशागत करावी, जेणेकरून अळ्यांचे संपूर्ण उच्चाटन होईल.

 

हुमणी नियंत्रणासाठी रासायनिक फवारणीपेक्षा मशागती, यांत्रिक, जैविक आणि सामुदायिक उपाय अधिक टिकाऊ आणि प्रभावी ठरतात. योग्य वेळी भुंगेरे गोळा करणे, आंतरमशागत करणे आणि सेंद्रिय उपाय राबवणे यामुळे उसाचे उत्पादन आणि गुणवत्ता दोन्ही टिकून राहतात.

 

हे पण वाचा : पावसाच्या पार्श्वभूमीवर शेती सल्ला: कोणती पिके आणि कधी पेरणी? वाचा सविस्तर!