नैसर्गिक शेतीत ‘या’ जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांचा महत्त्वपूर्ण पुढाकार

नैसर्गिक शेतीत ‘या’ जिल्ह्यांतील शेतकऱ्यांचा महत्त्वपूर्ण पुढाकार

नैसर्गिक शेतीचा प्रसार आणि प्रोत्साहन देण्यासाठी महाराष्ट्र सरकारने ‘राष्ट्रीय नैसर्गिक शेती अभियान’ सुरू केलं आहे. या अभियानाअंतर्गत, जालना जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना नैसर्गिक शेतीकडे वळवण्यासाठी मोठ्या प्रमाणात प्रयत्न केले जात आहेत. या उपक्रमाच्या अंतर्गत जालना जिल्ह्यात सुमारे २,७०० हेक्टर क्षेत्र नैसर्गिक शेतीखाली आणले जाणार आहे.

कृषी विभागाचे महत्वाकांक्षी प्रयत्न
कृषी विभागाने या अभियानाची अंमलबजावणी करण्यासाठी आत्मा (कृषी तंत्रज्ञान व्यवस्थापन यंत्रणा) च्या मदतीने ५४ गटांची स्थापना केली आहे. या गटांद्वारे शेतकऱ्यांचे मन वळविण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत, जेणेकरून ते पारंपरिक शेतीच्या तुलनेत अधिक पर्यावरणपूरक व रासायनिक मुक्त शेतीच्या पद्धतीकडे वळतील.

जालना जिल्ह्यातील नैसर्गिक शेती क्लस्टर्स
जालना जिल्ह्यातील दरेगाव, पोकळ वडगाव, गणेशपूर, मौजपुरी, रेवगाव, चितळी पुतळी, मोतीगव्हाण आणि वझर यासारख्या गावांमध्ये नैसर्गिक शेतीचे क्लस्टर्स स्थापीत केले जात आहेत. या ८ गावांचा समावेश कृषी विभागाच्या नैसर्गिक शेती क्लस्टरमध्ये करण्यात आला आहे. यामुळे या गावांमध्ये शेतकऱ्यांना निसर्गाशी सुसंगत शेती करण्यास प्रोत्साहित करण्यात येईल.

नैसर्गिक शेतीचे उद्देश आणि फायदे
नैसर्गिक शेतीचा मुख्य उद्देश म्हणजे शेतीतील रासायनिक पदार्थांचा वापर कमी करणे आणि जैवविविधतेला संरक्षण देणे. या पद्धतीत, पिके, झाडे आणि पशुधन एकत्रित करणे आणि त्यांना नैसर्गिक संसाधनांचा वापर करणे यावर भर दिला जातो. शेतीच्या पारंपरिक पद्धतींचा वापर आणि जैवविविधता टिकवणे हे नैसर्गिक शेतीचे प्राथमिक उद्दिष्ट आहे.

जालना जिल्ह्यातील क्लस्टर विभागणी
जालना जिल्ह्यात ८ वेगवेगळ्या कृषी क्लस्टर्स स्थापीत करण्यात आले आहेत. यातील ४०० हेक्टर क्षेत्राचे उद्दीष्ट जालना व भोकरदन तालुक्यात आहे. या उपायाने शेतकऱ्यांना नैसर्गिक शेतीमध्ये प्रवेश मिळवण्यासाठी सहाय्य केले जात आहे. एकूण २,७०० हेक्टर क्षेत्रावर नैसर्गिक शेतीची अंमलबजावणी केली जाणार आहे, जे शेतकऱ्यांना पर्यावरणाच्या दृष्टीने फायदेशीर ठरेल.

समूह स्थापनेसाठी गटांची स्थापना
तालुकानिहाय समूह स्थापनेचे उद्दीष्ट असं आहे:

• जालना तालुका: ६ गट, ४०० हेक्टर क्षेत्र
• बदनापूर, भोकरदन, जाफराबाद, परतूर, मंठा, अंबड, घनसावंगी तालुके: प्रत्येकी ३०० हेक्टर क्षेत्र
• एकूण हेक्टर क्षेत्र: २,७०० हेक्टर

यामुळे शेतकऱ्यांना नैसर्गिक शेती शिकवण्यास आणि त्यांचा आत्मविश्वास वाढविण्यास मदत होईल.

नैसर्गिक शेतीच्या भविष्यातील शक्यता
नैसर्गिक शेतीमुळे निसर्गाच्या जवळ राहण्याची संधी मिळते आणि यामुळे आपल्या जैवविविधतेचं संरक्षण होण्यास मदत होते. शेतकऱ्यांना रासायनिक शेतमालाच्या वापरामुळे होणाऱ्या हानीपासून वाचवण्यासाठी नैसर्गिक शेतीच्या या मार्गाने लाभ होईल.

जालना जिल्ह्यातील हा उपक्रम फक्त शेतकऱ्यांसाठीच नव्हे तर संपूर्ण राज्यासाठी एक आदर्श बनू शकतो. शेतकऱ्यांना मिळणारी प्रोत्साहनाची मदत आणि नैसर्गिक शेतीतील फायदे यामुळे भविष्यात अधिक शेतकरी या पद्धतीकडे वळू शकतील.

हे पण वाचा : माजी मुख्यमंत्र्यांच्या शेतात पांढऱ्या जांभूळ शेतीचा प्रयोग; काय आहे यशाचा रहस्य?